Tunezja

Hassan

Tunezja (Tunis, Republika Tunezyjska - Al-Dżumhurija at-Tunisija) państwo arabskie leżące w północnej Afryce nad Morzem Śródziemnym. Graniczy z Algierią i Libią. W latach 1881-1956 r. pod protektoratem Francji. Od 12 listopada 1956 roku w ONZ, a od 1 października 1958 r. członek Ligi Państw Arabskich. Stolicą kraju jest Tunis, a inne większe miasta to: Safakis (Sfax), Arjana, Bizerta (Banzart), Kabis (Gabés), Susa (Sousse).

Ustrój polityczny
System polityczny

Republika Tunezji jest krajem o systemie prezydenckim i dominacji jednej partii politycznej - Zgromadzenie Demokratyczno-Konstytucyjne. Konstytucja republiki powstała w 1959 r., a modyfikowana była w 1988 roku. Głową państwa jest prezydent, wybierany w powszechnych wyborach na pięcioletnią kadencję. Parlament składa się z dwóch izb. Władzę wykonawczą sprawuje rząd z premierem na czele, który jest powoływany przez prezydenta Republiki.
Prezydentura

Tunezją od 7 listopada 1987 do 14 stycznia 2011 roku rządził Zin Al-Abidin Ben Ali, który objął władzę po bezkrwawym zamachu stanu (zwołano konsylium lekarskie, które orzekło że prezydent nie jest w stanie dłużej sprawować urzędu z powodu sędziwego wieku). Wówczas urzędujący dopiero od miesiąca Ben Ali - premier nowego rządu Habiba Bourgiby przejął władzę. Ze specyfiki arabskiej prezydent pełnił swoją funkcję dożywotnio. Po przejęciu władzy Ben Ali wprowadził w 1988 roku zmiany w konstytucji, m.in.: zniósł dożywotnie sprawowanie urzędu prezydenta (prezydent mógł być wybierany ponownie na stanowisko tylko 2 razy, jednak kolejna zmiana konstytucji z 2002 zniosła ograniczenie reelekcji).

Prezydent Ben Ali urzędował 5 kadencji, w wyborach otrzymywał poparcie (oficjalnie) 99,6% (1999), 94,48% (2004) i 95% (2009). Na początku swojej kadencji Ben Ali dążył do demokratyzacji kraju, zwolnił więźniów politycznych w tym i islamskich ekstremistów, co zaowocowało utworzeniem islamskiej partii opozycyjnej an-Nadha, która zyskiwała coraz większe poparcie w kampusach uniwersyteckich (na tle wydarzeń w Algierii). Po zamachu z 1991 roku w Tunisie (za którym stali islamiści), przeprowadzono serię procesów przeciwko członkom an-Nadha.

Nowa ustawa o partiach politycznych (1988) uniemożliwia legalizację partii, której działalność opiera się na założeniach religijnych. Zaostrzono również rządową kontrolę instytucji wyznaniowych. Od tego czasu powrócono do polityki względem opozycji jaka stosowana była za Bourgiby, a prasa wróciła do tradycyjnej roli bezkrytycznego poplecznika rządu. Aby wypełnić dawne obietnice dotyczące utworzenia systemu wielopartyjnego, partie opozycyjne otrzymały przydział miejsc w parlamencie mimo, iż w trakcie wyborów (2004) nie udało im się uzyskać choćby jednego mandatu.

14 stycznia 2011 roku prezydent Zin Al-Abidin Ben Ali uciekł z kraju pod wpływem masowych protestów społecznych, a obowiązki prezydenta przejął następnego dnia przewodniczący parlamentu Fouad Mebazaâ, który został prawnie zobligowany do organizacji nowych wyborów prezydenckich. 13 grudnia 2011 nowym prezydentem Tunezji został Moncef Marzouki, wybrany przez Zgromadzenie Konstytucyjne.

Historia
W 814 p.n.e. Fenicjanie założyli Kartaginę (obecnie przedmieścia Tunisu), która po latach świetności i rywalizacji z Rzymem została kompletnie zniszczona w wyniku trzeciej wojny punickiej w 146 p.n.e. Prowincja rzymska "Africa" (ze stolicą w Kartaginie) stała się spichlerzem Rzymu i przeżywała kolejny okres rozkwitu aż do upadku Cesarstwa. Po okresie rządów Bizancjum, w efekcie prób opanowania Afryki przez Arabów, w 670 r. został założony Kairuan jako baza ekspansji islamu. Od 800 r. rządziło tu wiele dynastii, między innymi Hafsydzi, aż do 1574 r., kiedy kraj został włączony do Imperium Osmańskiego. W 1881 r. rozpoczął się okres protektoratu francuskiego i trwał do 20 marca 1956 kiedy Tunezja odzyskała niepodległość. Rok później została proklamowana republika i na czele państwa stanął Habib Burgiba. 7 listopada 1987 r. prezydentem został Zin Al-Abidin Ben Ali.

W 1985 roku kwartały w pobliżu Tunisu (gdzie schronił się Jaser Arafat po inwazji Izraela na Liban) zostały zbombardowane przez Izraelskie samoloty F-15, w wyniku nalotu zginęło ok. 80 cywilów.

17 grudnia 2010 roku 26-letni Mohamed Bouazizi bezrobotny absolwent uniwersytetu zapoczątkował falę samospaleń w krajach północnej Afryki, któremu w mieście Sidi Bouzid w środkowej Tunezji policja skonfiskowała wózek z owocami i warzywami, ponieważ nie miał licencji na ich sprzedaż. Jego śmierć wywołała falę protestów przeciwko biedzie, inflacji, bezrobociu, które doprowadziły do obalenia rządzącego od ponad 20 lat tunezyjskiego prezydenta Zina el-Abidina Ben Alego.