Zjednoczone Emiraty Arabskie

Hassan

Zjednoczone Emiraty Arabskie, Państwo Zjednoczonych Emiratów Arabskich (arab. الإمارات العربيّة المتّحدة) państwo arabskie na Bliskim Wschodzie, położone nad Zatoką Perską i Omańską, składające się z siedmiu emiratów: Abu Zabi, Dubaj, Szardża, Adżman, Umm al-Kajwajn, Ras al-Chajma i Fudżajra. Graniczy z Katarem, Arabią Saudyjską i Omanem.

Historia
Pierwsi ludzie pojawili się na terenach Zjednoczonych Emiratów Arabskich dopiero 100 tys. lat temu, ze względu na to, że cały obszar Półwyspu Arabskiego był już pustynią trudną do przebycia przez ówczesne gatunki (homo erectus lub homo sapiens neanderthalensis czyli neandertalczyka). Od ok. VII w. p.n.e. neolit i liczna hodowla dromaderów i osłów, także koczownicze ludy pustynne. Już w III tys. p.n.e. sięgały tutaj wpływy cywilizacji z Mezopotamii - Sumeru, Akadu, Babilonii czy Asyrii. Od VI w. p.n.e. wpływy kultury perskiej później kultury hellenistycznej i państw Seleucydów a później Partów. Około 250 n.e. tereny te zostały podbite przez sasanidzką Persję. W VII w. obszar został zajęty przez muzułmanów i od tego czasu nazywany był Al-Jamamą. W XVI w. Portugalczycy założyli kilka fortów, m.in. w Kalbie. Od XVII w. podział wpływów na terenach Emiratów pomiędzy Turków Osmańskich a Portugalczyków. W 2. poł. XVIII w. Arabowie nawiązali kontakty z Brytyjską Kompanią Wschodnioindyjską. W 1892 Brytyjczycy, zaniepokojeni wzrostem zainteresowania innych mocarstw Zatoką Perską, zawarli układy protekcyjne z każdym z emiratów (Abu Zabi, Adżman, Dubaj, Fudżajra, Ras al-Chajma, Szardża i Umm al-Kajwajn), według których polityka zagraniczna tych państw (zwanych następnie Omanem Traktatowym) leżała w gestii Korony brytyjskiej. Ustanowiono Radę Traktatową składającą się z siedmiu władców. W perspektywie miało dojść do utworzenia federacji. W latach 60. XX w. Oman Traktatowy stał się zamożny dzięki eksploatacji złóż ropy naftowej.

W 1968 r. rząd brytyjski ogłosił zamiar wycofania swoich wojsk z regionu w ciągu najbliższych 3 lat. Już wcześniej pod brytyjskim patronatem zaczęła się tworzyć federacja emiratów (szejkanatów) arabskich, położonych na południowym brzegu ówczesnej Zatoki Perskiej. Miała ona objąć 7 emiratów Omanu Traktatowego oraz sąsiednie księstwa Katar i Bahrajn. Uchwała o utworzeniu federacji zapadła na zjeździe zainteresowanych szejków w lutym 1968 r. Jednak ambicje poszczególnych szejków oraz nierozwiązanie wielu kwestii formalno-prawnych nawet w tak istotnych dziedzinach, jak ustrój nowego organizmu państwowego spowodowały, że federacja pozostała głównie na papierze. W 1971 r. Bahrajn i Katar zrezygnowały z uczestnictwa w federacji i utworzyły niezależne państwa. W toku obrad, które w lipcu 1971 r. toczyły się w pałacu szejka Dubaju, salę opuścił także szejk Ras al-Chajmy. 18 lipca pozostałych sześciu władców podpisało umowę o utworzeniu Federacji Zjednoczonych Emiratów Arabskich, która 2 grudnia 1971 r. oficjalnie ogłosiła niepodległość. Nowe państwo zostało 6 grudnia przyjęte do Ligi Arabskiej, a 8 grudnia jako 132 członek do ONZ. Jeszcze 23 grudnia tego roku w Abu Zabi ogłoszono, że do Federacji w przyszłym roku przystąpi również emirat Ras al-Chajma.

Pierwszym prezydentem Federacji został wybrany na 5 lat Zaid ibn Sultan an-Nahajan, władca Abu Zabi, a wiceprezydentem szejk Dubaju. Władcy poszczególnych emiratów utworzyli Radę Najwyższą, do kompetencji której należały sprawy polityki zagranicznej, obrony, kluczowe decyzje gospodarcze itp. Każdy emirat zachował przy tym własną administrację i samodzielne kierowanie sprawami wewnętrznymi, często jeszcze uwarunkowane lokalnymi tradycjami plemiennymi. Ustalono, że budżet Federacji będzie tworzony ze składek, wynoszących po 10% dochodów każdego z emiratów. Organem ustawodawczym zostało tzw. Zgromadzenie Doradcze złożone z 34 delegatów, wybieranych przez poszczególne emiraty w ilości proporcjonalnej do liczby ludności. Tymczasową stolicą państwa została rezydencja szejka Abu Zabi - el-Ain w oazie Burajmi.

W 1979 zerwano stosunki dyplomatyczne z Egiptem za podpisanie układu wojskowego z Izraelem. W 1985 zostały nawiązane stosunki dyplomatyczne i handlowe z ZSRR i Chinami, a w 1987 wznowiono stosunki dyplomatyczne z Egiptem. W 1990 ZEA poparły interwencję w Iraku i zgodziły się na rozlokowanie na swoim terytorium wojsk francuskich i brytyjskich. W 1994 ZEA podpisały układ obronny z USA. W 2004 po śmierci prezydenta jego miejsce zajął Chalifa ibn Zaid an-Nahajan. W 2006 po śmierci premiera Maktuma ibn Raszida al-Maktuma jego urząd przejął Muhammad ibn Raszid al-Maktum.

Gospodarka
Kraj należy do szybko rozwijających się i najbogatszych państw Azji Zachodniej. Od powstania kraju przez dłuższy czas najwięcej dochodów przynosiła ropa naftowa. Jej wydobycie na szerszą skalę i eksport rozpoczęły się w Abu Zabi w 1962 r. i w roku powołania Federacji (1971) osiągnęły ok. 44,5 mln ton. Dubaj rozpoczął wydobycie ropy naftowej w 1970 r., a w 1971 wyprodukował już ok. 6,5 mln ton ropy. Obecnie ropa naftowa daje tylko ok. 18% PKB. Najważniejszym sektorem gospodarki są dziś transakcje finansowe, co jest wynikiem zliberalizowania rynku.

Cztery czynniki wpływające na szybki rozwój gospodarki to:

stabilny system polityczny,
wysoka cena ropy naftowej,
rewolucja w technologii odsalania wody morskiej,
tania siła robocza z importu (głównie Indie i Filipiny).

Produkt krajowy brutto na jednego mieszkańca to 56 667 USD (dane z 2008 r.z uwzględnieniem parytetu siły nabywczej). Ważną rolę w gospodarce kraju odgrywa turystyka. Zjednoczone Emiraty Arabskie posiadają dużą liczbę luksusowych hoteli. W kraju nie ma podatków i ceł. Za ok. 10 lat skończą się złoża ropy naftowej, jednego z podstawowych sektorów gospodarki kraju. Dlatego też coraz większe sumy pieniężne są przeznaczane na inwestycje w zakresie sportu, turystyki i bankowości. Istnieje tu wiele nowoczesnych i luksusowych hoteli, a wolny rynek sprawił, że w kraju działa wiele banków, w których posiadaczami kont jest wiele znanych ludzi na świecie. W przyszłości turystyka i bankowość mają być głównymi źródłami utrzymania obywateli i państwa. Wielki handel (największy port kontenerowy na świecie, w szybkim tempie rozwijająca się giełda) i banki sprawiły, że kraj stał się usługowym zapleczem Bliskiego Wschodu.
Przemysł

Przemysł Zjednoczonych Emiratów Arabskich opiera się głównie na wydobyciu ropy naftowej. Przetwórstwo "czarnego złota" to wciąż główny dział przemysłu. Dużo inwestuje się w turystykę, a dzięki wolnemu rynkowi i braku podatków i ceł również sektor finansowy. Bardzo szybko rozwija się budownictwo. W kraju panuje boom inwestycyjny. Budowanych jest wiele dróg, autostrad, hoteli, wieżowców i apartamentów.
Rolnictwo

Rolnictwo w Zjednoczonych Emiratach Arabskich jest słabo rozwinięte, bo użytki rolne zajmują tylko 2,9% powierzchni kraju. Na wybrzeżu i przy oazach uprawia się najczęściej pomidory, ogórki i kapustę oraz drzewa owocowe (najczęściej palmę daktylową) i niewiele zbóż